گردباد قطبی (Polar vortex) در کانادا
گردباد قطبی یا طوفان قطبی (Polar vortex) جریانی سهمگین از هوای بسیار سرد است که در اتمسفر قطب شمال و جنوب قرار دارد. این گردباد معمولاً در ارتفاعات بالای جو یافت میشود و در فصول سرد سال، هوای سرد قطبی را در منطقه خود حبس میکند. با این حال، گاهی اوقات، این گردباد میتواند از حالت طبیعی خود خارج شده و به سمت عرضهای جغرافیایی پایینتر، مانند کانادا، حرکت کند. این اتفاق میتواند منجر به افت شدید دما، موج سرما و بارش برف سنگین شود.
به گزارش مجری سفرهای گردشگری: جریان ها و حلقه های باد در لایه فوقانی جو به نام استراتوسفر و در اطراف هر دو قطب وجود دارند و هوای سرد قطبی را به دام می اندازند. با این حال، این حلقه های هوا که بسیار سرد هستند گاهی از هم باز می شوند و به سرما اجازه انتشار و فرار می دهند. در نتیجه، گردباد قطبی به مناطق مسکونی مثل کانادا و شمال آمریکا می رسد و دمای هوا را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد. این موضوع زمستان سال جاری رخ داده و از ماه ژانویه کشور کانادا و مناطق شمالی آمریکا با سرمای شدید و کم سابقه ای روبرو شده است.
گردباد قطبی (Polar vortex)
جالب است بدانید که گرداب های قطبی همواره وجود داشته اند، اما فروپاشی و شکست آن ها در نیمکره شمالی که باعث ارسال جریان هوای سرد به سمت جنوب می گردد اخیرا بسیار شایع و متداول شده اند. دانشمندان هنوز دلیل و علت قطعی این امر را نمی دانند اما به احتمال زیاد تغییرات جوی و آب شدن یخ های قطبی می تواند تاثیر زیادی در این موضوع داشته باشد. آن چه در خصوص آن با قطعیت می دانیم این است که فروپاشی گرداب های قطبیبا زمستان های کوتاه و بسیار شدید و سرد کاملا در ارتباط است.
گردباد قطبی در کانادا: تاریخچه و تأثیرات
گردباد قطبی پدیدهای نسبتاً جدید است و اولین بار در دهه 1950 توسط دانشمندان شناسایی شد. از آن زمان تاکنون، این گردباد به طور منظم در برخی از مناطق کانادا، به ویژه در مناطق شمالی و مرکزی، رخ داده است. در سال 2019، یک گردباد قطبی شدید باعث شد که دمای هوا در برخی از شهرهای کانادا به کمتر از -50 درجه سانتیگراد برسد. این اتفاق باعث ایجاد مشکلات جدی در حمل و نقل، انرژی و سایر بخشهای زیرساختی کانادا شد و خسارات مالی قابل توجهی را به بار آورد.
گردباد قطبی در کانادا
بخش زیادی از کشور کانادا تحت تاثیر جریانات هوای سرد گردباد قطبی قرار گرفته اند. این منطقه از منیتوبا تا مناطق شمالی اونتاریو و کبک گسترده شده است و باعث کاهش دمای شدید و کم سابقه هوا شده است. روز چهارشنبه گذشته دمای هوا تا منفی 50 درجه هم کاهش پیدا کرد که این دما همراه با بادهای سرد بوده اند. به گفته کارشناسان گردباد قطبی بعد از کانادا به مرور به سمت آمریکا حرکت نموده و نواحی شمالی این کشور را هم در بر می گیرد. کشور کانادا پیش از این هم در سال های 2014 و 2015 با چنین گردباد قطبی روبرو شده بود. فقط در سال 2019، گردباد قطبی باعث کشته شدن حدود 21 نفر و آسیب رساندن به صدها نفر در آمریکای شمالی شد. در سال 2014 هم، این پدیده باعث فروپاشیدن سامانه برق و حمل و نقل در کانادا و آمریکا شد. در سال 2018 هم، باعث رخ دادن سوانح در آشیا و اروپا شد. کارشناسان هواشناسی هشدار می دهند که به دلیل تغییرات جوی و شرایط اقلیمی محتمل است فواصل زمانی این رخداد کوتاه تر و کوتاه تر بگردد و هرسال شاهد چنین پدیده ای باشیم.
علل حرکت گردباد قطبی
علت دقیق حرکت گردباد قطبی به طور کامل شناخته نشده است، اما دانشمندان عوامل مختلفی را در این زمینه مطرح کردهاند. این عوامل عبارتند از:
- تغییرات جوی: تغییر در الگوهای جریانات جوی میتواند باعث تغییر مسیر گردباد قطبی شود.
- گرمایش جهانی: برخی از دانشمندان معتقدند که گرمایش جهانی میتواند باعث افزایش احتمال انحراف گردباد قطبی به سمت عرضهای جغرافیایی پایینتر شود.
- عوامل انسانی: برخی از فعالیتهای انسانی، مانند انتشار گازهای گلخانهای، میتوانند در تغییر الگوهای جوی نقش داشته باشند.
اثرات گردباد قطبی بر کانادا
گردباد قطبی میتواند اثرات جدی بر کانادا داشته باشد. این اثرات عبارتند از:
- موج سرما: موج سرما میتواند باعث یخ زدگی و آسیب به محصولات کشاورزی شود.
- آسیب به زیرساختها: دمای پایین و بارندگی شدید برف میتواند باعث آسیب به ساختمانها، پلها و سایر زیرساختها شود.
- کاهش شدید دما: گردباد قطبی میتواند باعث کاهش شدید دما در مناطق وسیعی از کانادا شود. در سال 2019، یک گردباد قطبی باعث شد دمای هوا در شهر شیکاگو، ایالات متحده به منفی 46 درجه سانتیگراد برسد، که سردترین دمای ثبت شده در این شهر بود.
- بارش برف سنگین: گردباد قطبی میتواند باعث بارش برف سنگین در مناطقی شود که معمولاً با بارش برف زیادی مواجه نیستند. در سال 2015، یک گردباد قطبی باعث شد بیش از یک متر برف در شهر تورنتو، کانادا بارید، که باعث تعطیلی مدارس و حمل و نقل عمومی شد.
- اختلالات گسترده در حمل و نقل و خدمات عمومی: گردباد قطبی میتواند باعث اختلالات گسترده در حمل و نقل و خدمات عمومی شود، به ویژه در مناطق روستایی که دارای زیرساختهای ضعیفتری هستند. در بسیاری از موارد، جادهها مسدود میشوند، پروازها لغو میشوند، و مدارس تعطیل میشوند.
- خطرات برای سلامتی: گردباد قطبی میتواند خطرات جدی برای سلامتی انسان ایجاد کند، به ویژه برای افراد مسن، کودکان، و افرادی که دارای شرایط پزشکی خاصی هستند. این افراد باید در هنگام حضور در هوای بسیار سرد، اقدامات احتیاطی خاصی را انجام دهند، مانند پوشیدن لباس گرم و مرطوب نشدن.
مدیریت خطرات گردباد قطبی
دولت کانادا و مقامات محلی تلاش میکنند تا از خطرات گردباد قطبی با اتخاذ اقدامات پیشگیرانه و آمادگی مقابله کنند. این اقدامات عبارتند از:
- آماده سازی: مردم به توصیههای مقامات در مورد آمادهسازی برای گردباد قطبی، مانند تهیه مواد غذایی و گرمایش اضطراری، توجه میکنند.
- اقدامات اضطراری: در صورت وقوع گردباد قطبی شدید، مقامات دولتی و امدادی اقدام به تخلیه مردم از مناطق آسیبپذیر و ارائه خدمات اضطراری میکنند.
- آگاه بودن از پیشبینیهای هواشناسی: مهم است که به طور مرتب اخبار هواشناسی را دنبال کنید تا از پیشبینیهای گردباد قطبی آگاه باشید. در صورت هشدار گردباد قطبی، از خانه خارج نشوید و در مکانی گرم و خشک بمانید.
- پوشیدن لباس گرم: در هنگام حضور در هوای بسیار سرد، لباس گرم و چند لایه بپوشید. لباسهای پشمی، خز طبیعی، و سایر مواد گرمکننده طبیعی گزینههای خوبی هستند.
- پرهیز از فعالیتهای در فضای باز: در هوای بسیار سرد، از انجام فعالیتهای در فضای باز خودداری کنید. اگر مجبورید در فضای باز باشید، سعی کنید در ساعات گرمتر روز فعالیت کنید و در صورت امکان در مکانهای سرپوشیده استراحت کنید.
- مراقبت از افراد آسیبپذیر: به افراد مسن، کودکان، و افرادی که دارای شرایط پزشکی خاصی هستند توجه ویژهای داشته باشید. این افراد در هوای بسیار سرد بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماریها هستند.
سخن پایانی
گردباد قطبی پدیدهای طبیعی است که میتواند اثرات جدی بر کانادا داشته باشد. با این حال، با مدیریت خطرات و آمادگی مقابله، میتوان از تأثیرات منفی این پدیده بر زندگی مردم کاست.