چرا اهرام مصر ساخته شده اند؟
اهرام مصر، به عنوان یکی از شاخصترین نمادهای فرهنگی و تاریخی مصر، از نظر منظم و معماری بسیار شگفتانگیزی برخوردار است. ساخت اهرامها در دوران باستانی مصر، به دلیل داشتن باورهای مذهبی بسیار قوی در بین مردم مصر و همچنین برای مقابله با چالشهای طبیعی در آن منطقه انجام شده است.
در باورهای مذهبی قدیمی مصر، فردی پس از مرگ به دنیای پس از مرگ یا جهان دیگری منتقل میشد. برای رفتن به این جهان بعد از مرگ، نیاز بود که جسد فرد متوفی حفظ شود و در این راستا اهرام مصر برای گلایه جسد فردی که متوفی شده بود، ساخته شده است.
همچنین اهرامها به عنوان یکی از عجایب دنیا، برای جلب توجه و گردشگری نیز مورد توجه قرار میگیرند. با توجه به این که در دوران باستانی، مصر به عنوان یکی از بزرگترین تمدنهای جهان شناخته میشد، ساخت اهرامها نشان از توانمندی فنی و مهارت معماری آن زمان دارد.
به گزارش مجری سفرهای گردشگری: نام مصر باستان پیوند خورده با تاریخ اسرارآمیز اهرام مصر. آیا می دانید اهرام ثلاثه مصر چگونه ساخته شدند؟
رازهایی درباره ساخته شدن اهرام مصر (Egyptian Pyramids) وجود دارد که قطعیت برخی از آنها معین شده اما روی برخی از آنها مهر باطل خورده شده و گفته می شود این داستان ها درباره اهرام سه گانه مصر افسانه ای بیش نیستند. برای اینکه از روند ساخت اهرام مصر آگاه شوید، سیری به درون اهرام مصر باستان داشته باشید و به رمز و رازهای این اهرام پی ببرید، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
اهرام مصر یکی از برجسته ترین بناهای تاریخیِ دنیای باستان هستند. مصرشناسان هر سال اطلاعات نوی درباره این اهرام کشف می نمایند. مجموعه اهرام جیزه (Giza) هر سال گردشگران زیادی را از سراسر دنیا به مصر می کشاند. این اهرام هنوز هم رازهای زیادی در خود جای داده اند و به نظر می رسد این رازها به سادگی کشف نخواهند شد. دانش فنی در کنار اساطیر و خرافات، فرعون های مصر را به ساخت این اهرام وا داشتند.
درباره ارتفاع اهرام مصر و جزئیات بیشتر با ما همراه باشید. ابتدا نگاهی داشته باشیم به تاریخچه اهرام مصر باستان:
تاریخچه ساخت اهرام مصر
اهرام مصر زمانی ساخته شد که این کشور یکی از ثروتمندترین و قدرتمندترین تمدن های دنیا بود. این اهرام، به خصوص اهرام جیزه جزو بهترین سازه های ساخت دست بشر در تاریخ هستند. آن ها نقش مهم فرعونیان را در جامعه مصر باستان نشان می دهند.
ساخت اهرام مصر در اوایل دورانِ قلمرو مصر باستان (Old Kingdom) تا سرانجام دوره بطلیموس در قرن چهارم پس از میلاد مسیح ادامه داشت.
البته اوج ساخت اهرام مصر باستان در اواخر سلسله سوم شروع شد و تا سرانجام سلسله ششم یعنی 2325 سال قبل از میلاد مسیح ادامه پیدا کرد. با گذشت بیش از 4000 سال هنوز هم اهرام مصر پابرجا و باشکوه هستند.
مصر در دوران حکومت سلسله سوم و چهارم از نظر مالی پیشرفت چشم گیری داشت. در آن دوران پادشاهان از جایگاه ویژه ای در جامعه برخوردار بودند و موجوداتی بین انسان و الهه به شمار می رفتند. آن ها اعتقاد داشتند از سوی خدایان به عنوان جانشینان شان بر روی زمین انتخاب شده اند. به همین علت بدن پادشاهان را بعد از مرگ مومیایی می کردند؛ چراکه اعتقاد داشتند آن ها بعد از مرگ به خدای مردگان یعنی ازیریس یا اوسایرس (Osiris) تبدیل می شوند.
مردم مصر باستان اعتقاد داشتند که بعد از مرگ، بخشی از روح پادشاه در بدنش باقی می ماند. به منظور حفظ روح پادشاه، جسد او را مومیایی می کردند. سپس هرآنچه ممکن بود پادشاه در دنیای بعدی به آن نیاز داشته باشد را همراهش دفن می کردند؛ از ظروف طلا گرفته تا غذا، لوازم خانه و پیشکش های مختلف. افراد ثروتمند نه تنها برای فرعون دفن شده، بلکه برای مقامات و کاهنانی که با او دفن شده بودند، پیشکش می آورند.
از شروع دوره سلسله ها (Dynastic Era) که به آن دوره دودمانی هم گفته می شود، در 2950 سال قبل از میلاد مسیح، مقبره های سلطنتی در دل سنگ حفاری می شدند. این مقبره ها با یک سقف مستطیل شکل به نام ماستاباس (Mastabas) پوشیده می شدند. قدیمی ترین هرم مصر در 2630 سال پیش از میلاد مسیح در ساکارا (Saqqara) ساخته شد.
این مقبره برای جوزر (Djoser)، سومین پادشاه این سلسله بنا شد. بر اساس داستان های تعریف شده، معمار این هرم ایمهوتِپ (Imhotep)، کاهن و شفادهنده ای بود که 1400 سال بعد از وی به عنوان یک قدیس یاد می شد. هرم جوزِر با مجموعه ای از معابد و حیاط ها احاطه شده تا جوزر از زندگی پس از مرگ خود لذت کافی ببرد.
پس از ساخت هرم جوزر، اهرام پلکانی به شکل رایج دفن افراد سلطنتی تبدیل شدند. اولین مقبره ای که به شکل یک هرم واقعی (نه پلکانی) ساخته شد، هرم سرخ (The Red Pyramid) در دهشور (Dahshur) بود. این هرم به عنوان آرامگاه اولین پادشاه سلسله چهارم سنِفِرو (Sneferu) ساخته شد. این هرم را به علت رنگ سنگ های آهکی که در ساخت آن به کار رفته بود، هرم سرخ نامیدند. به هرم سنفرو هرم خمیده نیز می گویند.
اهرام مصر چگونه ساخته شد و به دست چه کسانی؟
مجموعه اهرام جیزه، معروف ترین اهرام مصر هستند. داشنمندان و محققین هنوز در حال آنالیز چگونگی ساخته شدن این معابد هستند. در طول دو دهه اخیر، اکتشافات و مطالعات نو تصویر واضح تری از تاریخچه اهرام ثلاثه به محققین ارائه داده اند. مجموعه اهرام جیزه از سه هرم به نام های خوفو (Khufu)، خفرع (Khafre) و منقرع (Menkaure) تشکیل شده اند که شرح مختصری درباره هریک از آنها داده می شود:
هرم خوفو
اولین و بزرگ ترین هرم از مجموعه اهرام جیزه، هرم خوفو نام دارد. این هرم به دستور خوفو، فرعونی ساخته شد که در 2551 سال قبل از میلاد مسیح بر مصر حکومت می کرد. ارتفاع هرم خوفو 138 متر است و با نام هرم بزرگ (The Great Pyramid) شناخته می شود. نویسندگان باستان هرم خوفو را یکی از عجایب هفت گانه دنیا نامیده اند.
هرم خفرع
هرم خَفرِع هم مانند هرم خوفو، یکی از اهرام بلند مصر است. خوفو در 2480 سال پیش از میلاد مسیح بر مصر حکمرانی می کرد. ارتفاع خفرع 136 متر و تنها 2 متر از هرم خوفو کوتاه تر است اما بر روی زمین مرتفع تری ساخته شده است. بسیاری از محققین معتقدند مجسمه اسفینکس (Sphinx) یا ابوالهول که در نزدیکی هرم خفرع قرار گرفته است، به دستور خفرع، فرعون مصر بنا شد. آن ها بعلاوه معتقدند چهره ابوالهول همان چهره خَفرِع است.
هرم منقرع
سومین هرم از مجموعه اهرام جیزه، هرم منقُرع نام دارد. نام این هرم هم مانند دو اهرام دیگر از روی یکی از فراعنه مصر گرفته شده است. منقُرع در 2490 سال پیش از میلاد مسیح بر مصر حکومت می کرد. این هرم از دوهرم دیگر کوتاه تر است و تنها 65 متر ارتفاع دارد. در طول دو دهه اخیر محققین به کشفیات جالبی در اطراف هرم منقرع دست یافتند؛ برای مثال، شهر کوچکی که در اطراف این هرم ساخته شده بود.
برخی مطالعات نشان می دهند آب باعث می شد بلوک های سنگی بسیار راحت تر حرکت نمایند. به علاوه، آن ها پیروز به پیدا کردن پاپیروس در نزدیکی دریای سرخ شدند. این داده ها به محققین یاری می نمایند درک بهتری از نحوه ساخت اهرام مصر داشته باشند. داده های نو به درک اطلاعاتی که در طول دو قرن به دست آمده است یاری بسیاری می نماید.
حقایق جالب درباره اهرام مصر
شگفتی های اهرام مصر از هیچ کس پنهان نیست. از قرن ها پیش تا به امروز محققین به اکتشاف در این مکان و کشف رمز و رازهای اهرام مصر مشغول هستند و به نتایج جالبی دست پیدا نموده اند. در ادامه چند حقیقت جالب از اهرام مصر را خواهید خواند که احتمالا نمی دانید:
1. همه اهرام مصر مخروطی و نوک تیز نیستند
همه اهرام مصر یک شکل نیستند. در حقیقت، ساخت اهرام در مصر دارای فازهای مختلفی بوده است. اولین اهرامی که در مصر ساخته شدند شکل هرمی نداشتند و دارای سقف های صاف بودند. یکی از نمونه های این اهرام، هرم پلکانی جوزر است که در دوران سلسله سوم به وسیله ایمهوتِپ ساخته شد.
این هرم یکی از قدیمی ترین بناهای دنیا است. هرم جوزر نوک مسطحی دارد و مانند اهرام دیگر تیز نیست. نمونه های این اهرام پلکانی را می توان در فرهنگ های دیگر هم مشاهده کرد؛ برای مثال معبد بوروبودور (Borobudur) در اندونزی و هرم اِل کاستیلو (El Castillo) در چیچن ایتزا (Chichen Itza) که به وسیله قوم مایا ساخته شد.
2. بیشتر اهرام مصر در غرب رود نیل ساخته شده اند
فرهنگ مصر باستان پر از نمادهای مختلف و عقاید خرافی است که نقش مهمی در تصمیم گیری آن ها داشتند. پس تعجبی ندارد این عقاید در کنار مفاهیم اساطیری موقعیت مکانی اهرام مصر را معین نمایند. بیشتر اهرام مصر در قسمت غربی رود نیل ساخته شده اند.
مردم مصر اعتقاد داشتند که اهرام آرامگاه ابدی فرعون ها بودند؛ بنابراین باید در جایی قرار می گرفتند که روح فرعون بتواند سفر خود را به دنیایی دیگر شروع کند. به اعتقاد مردم مصر باستان، دنیای بعد از مرگ و خورشید ارتباط نزدیکی به یکدیگر دارند. اوسایرس، خدای مردگان در حقیقت نماد شروع یک زندگی نو را نشان می دهد. بعلاوه نشان دهنده چرخه خورشید و زندگی بخشیدن به بذرهای درون خاک است.
غروب خورشید نماد مرگ است و خورشید هر شب در غرب غروب می نماید. به اعتقاد مردم مصر باستان روح فرعون پیش از آن که خورشید طلوع کند، باید هنگام غروب آفتاب به خورشید متصل شود. با قرار دادن اهرام در غرب رود نیل، فرعون ها در جایی آرام می گرفتند که استعاره از مرگ بود.
3. چگونگی ساخته شدن اهرام مصر هنوز نامعین است
یکی از بزرگ ترین رازهای اهرام مصر تکنیک هایی است که مردم مصر باستان برای ساخت این اهرام به کار گرفتند. در ساخت اهرام مصر از بیش از 2 میلیون سنگ آهک و گرانیت استفاده شده است. همین موضوع باعث می شود این شاهکار معماری بیشتر شما را شگفت زده کند. هر کدام از این سنگ اها 2/5 تن وزن دارند.
مصریان باستان سنگ های سنگین اهرام را چگونه حرکت داده اند؟ متاسفانه مصری ها هیچ نوشته ای از نحوه ساخت اهرام مصر به جا نگذاشته اند. به همین علت تئوری های زیادی در طول سال ها به وجود آمده است. تئوری استفاده از ماسه و آب در یکی از تحقیقات سال 2014 مطرح شد.
یکی از نقاشی های دیواری که قدمت آن به 1900 سال پیش از میلاد مسیح باز می شود، مردی را نشان می دهد که یک تندیس بزرگ را بر روی یک سورتمه حمل می نماید و مرد دیگری در جلوی تندیس روی ماسه آب می ریزد. شواهد علمیِ موجود نشان می دهند که این نقاشی می تواند کلید رمزگشایی از نحوه ساخت اهرام مصر باشد.
محققین با انجام آزمایشاتی متوجه شدند که اگر میزان مناسبی آب بر روی ماسه ریخته شود، حمل سنگ ها بسیار آسان تر خواهد شد. مرطوب بودن ماسه اصطکاک را تا 50 درصد کاهش می دهد و سنگینی وزن سنگ را به میزان قبل توجهی از بین می برد.
4. مصری ها برای ساخت اهرام مصر از علم ستاره شناسی یاری می گرفتند
یک مصرشناس بریتانیایی معتقد است ستاره ها نیروی راهنمایی نماینده در چگونگی قرار گرفتن اهرام هستند. کیت اسپنسر (Kate Spenser) از دانشگاه کمبریج تحقیقاتی را در این زمینه ارائه نموده است. در این تحقیقات چگونگی استفاده از ستارگان دب اکبر و دب اصغر در قرارگیری اهرام در جهت های شمال و جنوب نشان داده شده است.
محاسبه مصریان بسیار دقیق بوده است و آن ها فقط تا 0/5 درجه خطا داشتند. جالب است بدانید که با این داده ها و با استفاده از مدارک ستاره شناسی می توان قدمت اهرام را هم معین کرد.
5. اهرام مصر را برده ها نساختند
سال های زیادی است یک تئوری معروف ادعا می نماید که اهرام مصر به وسیله برده ها ساخته شده است. اما این تئوری ممکن است صحت نداشته باشد. برای اولین بار یک تاریخ دان یونانی به نام هرودوتوس (Herodotus) این تئوری را در نوشته هایش عنوان کرد. بعدها هالیوود با ساختن فیلم های مختلف بال و پر بیشتری به این تئوری داد.
در دهه 1990 آرامگاه سازندگان این اهرام کشف شد. مصرشناسان تقریبا مطمئن هستند که این افراد برده نبودند؛ بلکه افرادی از خانواده های میانه و کم عایدی بودند. از آرامگاه سازندگان اهرام مصر می توان فهمید که با این افراد با احترام برخورد می شده، نه به روشی که با برده ها رفتار می شد.
6. اهرام ثلاثه مصر زمان را نشان می دهند
مجموعه اهرام جیزه نه تنها شناخته شده ترین اهرام مصر هستند، بلکه تنها مورد از عجایب هفتگانه دنیا است که هنوز هم پابرجاست. این مجموعه اهرام دارای شگفتی های زیادی هستند اما یکی از جالب ترین ویژگی های اهرام ثلاثه این است که می توانند زمان را نشان دهند.
این بنا به شکل یک ساعت خورشیدی بزرگ عمل می نماید. به یاری سایه هرم بزرگ که بر روی نمادهای حکاکی شده سنگ ها می افتد می توانید بفهمید در چه ساعتی از روز هستید. البته این هرم تنها یک ساعت خورشیدی نیست؛ بلکه برای نشان دادن اعتدال ها و تعریف سال خورشیدی هم به مصریان یاری می کرد.
7. باستان شناسان هنوز در حال کشف رازهای اهرام مصر هستند
محققان مصرشناس علاوه بر خواندن کتیبه ها از فناوری های نو استفاده می نمایند تا به حفاری و کشف رازهای نو این اهرام بپردازند. برای مثال، کشف یک سراشیبی در شمال شهر اُقصر (Luxor) به محققان یاری کرد تا بفهمند مصریان باستان چگونه سنگ های بزرگ را در مسافت های طولانی می کشیدند.
کشف اجساد مومیایی شده گربه ها و هزاران مجسمه چوبی گربه در معابد ساکارا نشان داد که هنوز رازهای زیادی از مصریان باستان و معبدشان به جای مانده است.
منبع: mymodernmet.com / livescience.com / history.com