آشنایی با خلیج فاندی (fundy bay) کانادا
در میان جاذبههای طبیعی بیشمار کانادا، خلیج فاندی همچون نگینی درخشان میدرخشد. این خلیج شگفتانگیز، که در ساحل اقیانوس اطلس قرار گرفته، با جزر و مد حیرتآورش، صخرههای منحصر به فرد و تنوع زیستی غنی، گردشگران را از سراسر جهان به سوی خود فرا میخواند. در این مقاله، به کشف ابعاد مختلف این شگفتی طبیعی خواهیم پرداخت و دلایل اهمیت جهانی آن را بررسی خواهیم کرد.
به گزارش مجری سفرهای گردشگری: کانادا پر از جاذبه های طبیعی شگفت انگیز است، یکی از این جذابیت ها خلیج فاندی (fundy bay) است که به خاطر شکل و شمایل جالبی که دارد که گردشگران را به خود جلب نموده است.
خلیج فاندی در ساحل اقیانوس اطلس واقع شده و برای دامنه جزر و مدی شگفت انگیزش مشهور میباشد. شکل منحصر به فرد و قیفی مانند این خلیج، مقدار قابل توجه از آب که در داخل و خارج از آن جریان دارد و کشش گرانشی ماه دلایل اصلی دامنه زیاد جزر و مد در خلیج فاندی هست. یکی از بهترین محلها برای تماشای جزر و مد، صخرههای هوپ ول (Hopewell) است که با شماری از برجهای ماسه سنگ توسط درختان پوشیده شده است؛ پایه این صخره دو بار در روز با آب پوشیده میشود. مناظر مسحور کننده دیگری مانند پرواز پرنده ها در ساحل، ساختار زمین شناسی جالب، غارهای دریایی معروف و پارک ملی از دیگر جاذبه های خلیج فاندی است. خلیج فاندی یک اکوسیستم متنوع است و از این نظر آن را با جنگالهای آمازون مقایسه میکنند. این خلیج در سال 2008 در لیست آثار یونسکو ثبت شد و در سال 2014 یک هیئت بین المللی از کارشناسان را متقاعد کرد تا آن را به عنوان یکی از شگفتیهای طبیعی جهان انتخاب کنند.
ویژگی های جغرافیایی
خلیج فاندی حدود 170 مایل (274 کیلومتر) درازا و در نقاط مختلفف بین 30 تا 50 مایل (48 تا 80 کیلومتر) پهنا دارد و با توجه به عمق آن تخمین زده اند که بیش از یکصد میلیارد تن آب در آن جا می گیرد. این حجم بزرگ آب روزانه دو بار به خاطر جزر و مد به خارج و داخل خلیج در جریان است.
این جزر و مد آب که میلیون ها سال است که در حال اتفاق می باشد باعث فرسایش سنگ ها و صخره های ساحلی و به وجود آمدن اشکال بسیار زیبا و فرم های چشم نواز در آن ها و بعلاوه ایجاد غارهای قشنگی شده است و در زمان پایین آمدن و تخلیه آب هم می توان اندازه زیادی فسیل حیوانات دریایی را در کف آن پیدا کرد که امواج با خود از اقیانوس آورده اند.
این جزر و مد بلند هر دوازده ساعت یک بار اتفاق می افتد و در این مدت حرکت تند امواج سبب بالا آمدن سطح آب می گردد که در هر ساعت حدود 6 تا 8 پا feet برابر 180 تا 240 سانتی متر می باشد. در نهایت ارتفاع آب در طول هر” مد ” در هر روز 50 feet چیزی در حدود 15 متر می گردد. این اندازه بالا آمدن آب پنج برابر از ” مد ” های طول سواحل اقیانوس اطلس بلند تر است.
موقعیت جغرافیایی و شکل خلیج فاندی باعث ارتفاع سهمگین آب می گردد به این صورت که باتوجه به دهانه ی وسیع خلیج و کم شدن عرض در طول آن و فشار ناشی از هجوم آب به داخل ارتفاع آب به دلیل نداشتن جای کافی تا این اندازه بالا برود و یکی از شگفتی های طبیعت را به وجود آورد.
بعلاوه این اندازه بالا آمدن سطح آب سبب می گردد که آب در راستا حرکت رودخانه هایی که به خلیج فاندی می ریزند پس بزند و جهت حرکت آب در بستر رودخانه ها برای ساعاتی بر عکس گردد. فشار بزرگ آب اقیانوس به داخل Bay of Fundy علی رغم تمهیداتی که در نظر گرفته شده برای ساحل نشینان خطراتی را در بر دارد اما قایق سواری و سر کشیدن به غارها و خطر کردن، سرگرمی های مردم و سفرهای توریستی را موجب شده است. به خصوص که انواع حیوانات دریایی از جمله ” وال ” های بزرگ الجثه ی کوهان دار با جریان آب داخل خیلج فاندی می شوند و بعد از پدیدار کردن مناظری زیبا بعد از ساعتی بازی دوباره به اقیانوس باز می گردند.
سرگرمی در خلیج فاندی
زمانیکه جزر و مد دریا پایین است، طرح های عجیبی که در طی قرن ها بر روی تخته سنگ ها حک شده است نمایان می گردد. ساحل ساحل مایل ها مساحت دارد که برای پیک نیک بسیار مناسب است. باخ بعلاوه می گوید: “افراد محلی از این خلیج خرچنگ تازه صید می نمایند و با صرف صید خود در کنار یک بطری نوشیدنی روز خود را میگذرانند.” از سرگرمیات خلیج فاندی می توان به تماشای گونه های مختلف جانوری مثل دلفین ها، نهنگ ها و پرندگان دریایی اشاره نمود. قایق سواری و اقامت در کلبه های روستایی نیز از دیگر جاذبه های سرگرمیی این خلیج محسوب می گردد.
برترین زمان برای رفتن به خلیج فاندی
- اواخر ماه جولای وقتی 30000 مارماهی کوچک (به همراه پرندگانی که همراه آن ها می آیند) به این منطقه مهاجرت می نمایند، از زمان های مناسب برای رفتن به این خلیج زیباست.
- اواسط ماه آگوست زمانیکه جشنواره Rising Tide در پارک ملی فاندی برگزار می گردد نیز از برترین زمان ها برای رفتن به خلیج فاندی است.
- ماه های ژوئن تا سپتامبر نیز که آب و هوا برای پیک نیک و آب بازی دلپذیر است، زمانی مناسب برای گذراندن اوقات فراغت در این خلیج می باشد.
نکات تکمیلی:
- تاریخچه زمینشناسی خلیج فاندی: خلیج فاندی حاصل میلیونها سال تحولات زمینشناسی است. این خلیج در دوران پرمین، حدود 300 میلیون سال پیش، شکل گرفت. در طول زمان، فرسایش و حرکات تکتونیکی، شکل منحصر به فرد قیفی آن را ایجاد کردند. امروزه، این ساختار زمینشناسی نه تنها زیبایی خیرهکنندهای دارد، بلکه محیطی منحصر به فرد برای گونههای مختلف جانوری و گیاهی فراهم کرده است.
- مکانیسم جزر و مد در خلیج فاندی: جزر و مد خلیج فاندی نتیجه ترکیبی از عوامل مختلف است. شکل قیفی خلیج، نیروی گرانشی ماه و خورشید، و تشدید طبیعی آب در خلیج، همگی در ایجاد این پدیده نقش دارند. در هر چرخه جزر و مدی، حدود 160 میلیارد تن آب جابجا میشود، که معادل جریان همه رودخانههای جهان در یک روز است.
- تنوع زیستی خلیج فاندی: خلیج فاندی زیستگاه بیش از 3000 گونه گیاهی و جانوری است. این تنوع زیستی شامل 12 گونه نهنگ، از جمله نهنگ گوژپشت و نهنگ راست شمالی در معرض خطر انقراض است. همچنین، این خلیج محل زندگی گونههای نادر پرندگان مهاجر مانند سلیم خاکستری و گیلانشاه بزرگ است.
- صخرههای هوپول و ساختارهای منحصر به فرد: صخرههای هوپول، یکی از مشهورترین جاذبههای خلیج فاندی، نمونهای بارز از قدرت فرسایشی جزر و مد هستند. این ستونهای سنگی که "گلدانهای گل" نیز نامیده میشوند، در طول میلیونها سال شکل گرفتهاند و نمایشی خیرهکننده از هنر طبیعت را به نمایش میگذارند.
- اهمیت اقتصادی خلیج فاندی: خلیج فاندی نقش مهمی در اقتصاد منطقه ایفا میکند. صنعت ماهیگیری، از جمله صید خرچنگ و لابستر، منبع درآمد مهمی برای ساکنان محلی است. علاوه بر این، گردشگری مرتبط با تماشای نهنگها و فعالیتهای تفریحی دریایی، سالانه میلیونها دلار به اقتصاد منطقه تزریق میکند.
- چالشهای زیستمحیطی خلیج فاندی: علیرغم زیبایی و اهمیت اکولوژیکی خلیج فاندی، این منطقه با چالشهای زیستمحیطی متعددی روبروست. آلودگی ناشی از فعالیتهای انسانی، تغییرات اقلیمی و فشار ناشی از گردشگری بیرویه، تهدیداتی جدی برای اکوسیستم حساس خلیج محسوب میشوند.
- تلاشهای حفاظتی در خلیج فاندی: در پاسخ به چالشهای زیستمحیطی، برنامههای حفاظتی متعددی در خلیج فاندی اجرا میشود. پارک ملی فاندی و چندین منطقه حفاظت شده دریایی ایجاد شدهاند تا از تنوع زیستی منحصر به فرد این منطقه محافظت کنند. همچنین، پروژههای تحقیقاتی متعددی برای بررسی تأثیرات تغییرات اقلیمی بر اکوسیستم خلیج در حال انجام است.
- فرهنگ و تاریخ بومی در خلیج فاندی: خلیج فاندی برای هزاران سال خانه مردمان بومی، از جمله ملل Mi'kmaq و Wolastoqiyik (Maliseet)، بوده است. این جوامع رابطهای عمیق با خلیج داشته و دانش سنتی آنها در مورد اکوسیستم منطقه، نقش مهمی در تلاشهای حفاظتی امروزی ایفا میکند.
- جاذبههای گردشگری اطراف خلیج فاندی: علاوه بر خود خلیج، مناطق اطراف آن نیز جاذبههای گردشگری متعددی دارند. پارک ملی فاندی با مسیرهای پیادهروی زیبا، غارهای دریایی قابل کاوش در زمان جزر، و فرصتهای عکاسی بینظیر، سالانه صدها هزار بازدیدکننده را به خود جذب میکند.
- آینده خلیج فاندی: با توجه به اهمیت جهانی خلیج فاندی، تلاشهای بینالمللی برای حفاظت و مطالعه آن در حال افزایش است. دانشمندان امیدوارند با درک بهتر این اکوسیستم پیچیده، بتوانند راهکارهای مؤثرتری برای حفاظت از آن در برابر تهدیدات آینده ارائه دهند.
سخن پایانی
خلیج فاندی، با جزر و مد حیرتانگیز، تنوع زیستی غنی و زیبایی خیرهکنندهاش، تنها یک جاذبه طبیعی نیست؛ بلکه گنجینهای ارزشمند از تاریخ زمین، فرهنگ بومی و تنوع زیستی است که نیازمند حفاظت و قدردانی ماست. درک عمیقتر این شگفتی طبیعی نه تنها به حفظ آن کمک میکند، بلکه ما را با قدرت و زیبایی طبیعت آشناتر میسازد. امید است که با تلاشهای مشترک جهانی، خلیج فاندی برای نسلهای آینده نیز همچنان منبع شگفتی و الهام باقی بماند.