با جزیره دوون (Devon) در خلیج بافین کانادا آشنا شوید - مجری سفرهای گردشگری

به گزارش مجری سفرهای گردشگری: جزیره دوون در خلیج بافین واقع در مجمع الجزایر شمالی کانادا ، با مساحت 55,247 کیلومتر مربع بزرگ ترین جزیره غیر مسکونی بر روی کره زمین و بیست و هفتمین جزیره بزرگ در دنیاست. زمین جزیره دوون تقریبا در تمام طول سال یخ زده است و به خصوص یک سوم شرقی جزیره همواره پوشیده از کلاهک های یخی با قطر 500 تا 700 متر می باشد.

تنها در طی یک دوره کوتاه 45 تا 50 روزه در اوج روزهای گرم تابستان زمین‌ها عاری از برف و یخ‌اند و دمای زمین در تابستان حداکثر تا 8 درجه سانتیگراد افزایش می‌یابد. دمای متوسط سالانه زمین های جزیره 16- درجه سانتیگراد میباشد.

جزیره دِوون زمینی کاملا بایر است که تقریبا عاری از هر گونه گیاه و جانوری میباشد و به صخره‌های یخی محدود شده است. اما با همه این اوصاف جزیره دوون یکی از هیجان‌انگیزترین مکان‌‎ها برای محققان و دانشمندان است. محیط بیابانی جزیره و آب و هوای ناملایمش، دوون را به جزیره ای مریخی بر روی زمین بدل نموده است.

جذابیت دوون برای دانشمندان

از سال 1997 گروهی از دانشمندان و محققان هر ساله در تابستان برای کار بر روی پروژه بین‌المملی (HMP) که پروژه مریخ هاتون نامیده می شد، ساکن این جزیره شدند. محققان در طی این پروژه احتمالات زندگی کاوشگران انسانی را بر روی دیگر اجرام ستاره‌ای به خصوص مریخ بررسی می‌کردند. ویژگی‌هایی همچون بایر بودن زمین جزیره دوون ، دمای بسیار پایین آن و دور بودنش از سایر مکان‌ها، موقعیت‌های تحقیق منحصر به فردی را برای کادر و دانشمندان ناسا ایجاد کرد.

همچنین عواملی مانند چرخه شب و روز قطبی و محدودیت در دسترسی و ارتباطات، موقعیت مشابهی را برای خدمه پرواز ایجاد می‌نماید که در طی آن برای پروازهای طولانی مدت به فضا آماده می‌شوند. این تحقیقات در ایستگاه تحقیقات شمالی مریخ به نام (FMARS) در نزدیکی دهانه هاتون قرار دارد. در واقع این ایستگاه بر روی یک سلسه کوه مشرف بر دهانه هاتون است.

دهانه هاتون محل تحقیقات

محققان متوجه شدند که تقریبا 39 میلیون سال پیش یک جرم آسمانی با قطر 2 کیلومتر به زمین جزیره برخورد کرده است و در اثر برخورد این جرم یک فرورفتگی و دهانه با قطر 23 کیلومتر ایجاد شده است. این دهانه را هاتون نامیده اند.

این حادثه و برخورد به قدری شدید بوده که صخره سنگ ها به فواصل 1.7 کیلومتری در سطح زمین متراکم شده اند. از آن جا که دمای هوای جزیره بسیار پایین است و هیچ گونه آب جاری در سطح زمین وجود ندارد، در نتیجه فرسایش در اثر آب و هوا نیز بسیار ناچیز است. بدین ترتیب هاتون بسیاری از ویژگی های زمین‌شناسی خود را حفظ کرده است در حالی که دهانه‌ها و سایر محل های برخورد در هر جای دیگری به تدریج بر اثر فرسایش از دست می روند.

منطقه هاتون که بر اثر برخورد ایجاد شده است، یکی از شبیه ترین نواحی به مریخ در روی زمین است.

شباهت مریخ و دهانه هاتون

دهانه هاتون بیش از هر جای دیگری حتی مناطق قطبی و شمالی به سطح کره مریخ شباهت دارد. گرچه زمین‌های شمال قطبی میتواند شباهت‌هایی مانند زمین خشک، فقدان پوشش گیاهی، وجود زمین صخره‌ای و شرایط زیستی سخت را داشته باشند، اما چیزی که جزیره دوون را منحصر به فرد می‌کند، دهانه هاتون است.

در سطح کره مریخ دهانه ها و فرورفتگی های بسیاری با اندازه های متفاوت دیده می‌شود و به همین جهت سطح کره همانند منطقه ای تخریب شده پر از صخره سنگ های متلاشی شده است.

مطقه برخورد هاتون نیز به صورت مشابهی از صخره سنگ های متلاشی شده و تکه تکه پوشیده شده است که این ویژگی ، هاتون را به منطقه ای مناسب برای قیاس جهت فعالیت های تحقیقاتی میان فضایی و فناوری استخراج بدل می کند.

پروژه مریخ هاتون

دانشمندان در طی برنامه اکتشافی پروژه مریخ هاتون یا (HMP) بر روی فناوری ه ، راهکارها و آموزش کارکنان سازمان مطالعه می کنند که در مأموریت های اکتشافی انسان به ماه ، مریخ و دیگر اجسام ستاره‌ای استفاده میشود. محققان HMP نمونه‌های اولیه فناوری‌های مورد استفاده فضایی مانند K-10 را در این منطقه آزمایش می‌کنند. K-10 روبات دستیاریست که قبل، در هنگام و بعد از مأموریت های اکتشافی انسان به کار می آید.

دهانه هاتون همچنین به سبب شرایط سخت محیط، دور افتادگی و نقشه برداری ضعیفش، شبیه ساز ایده آلی برای آزمایش راه کارهای اکتشاف سیاره ای است. از جمله این راه کارها ایمنی و پزشکی از راه دور است. بدین ترتیب پروژه مریخ هاتون در به دست آوردن فهمی صحیح از وضعیت آب و هوایی و زمین شناسی مریخ بسیار مؤثر است.

پروژه HMP یک پروژه بین المللی و میان رشته ایست. هر تابستان گروهی از افراد با زمینه های متفاوت تحقیقاتی، تحصیلی و فرهنگی در ایستگاه هاتون به زندگی و کار می‌پردازند. پروژه HMP طیف گسترده‌ای از اهداف و پروژه‌های تحقیقاتی را با یکدیگر همسو کرده و موجب یافته ها و موفقیت های بسیاری می شود. از جمله این موفقیت ها یافتن راه هایی جهت افزایش ایمنی و کارآیی در حین مأموریت های اکتشافی در مریخ است.

برنامه علمی HMP اخیرا به یافته ارزشمندی دست پیدا کرده که می تواند تمام تصوری را که راجع به تاریخ اقلیم مریخ وجود داشت، رد کند و برعکسش را ثابت کند. این موراد و دیگر یافته ها امید دست یابی به هدف نهایی پروژه HMP را تقویت می کنند:

چه کسانی برای اول بار پا به جزیره گذاشتند؟

رابرت بویلت و ویلیام بافین در سال 1616 نخستین اروپایی هایی بودند که پا به جزیره گذاشتند. ویلیام ادوراد پری در سال 1819 تا 1820 نقشه ساحل جنوبی جزیره را رسم کرد و نام آن را دوون شمالی نهاد. در سال 1850 ادوین د هاون کانال ولینگتون را پیمود و شبه جزیره را بررسی کرد.

وضعیت زندگی در جزیره دوون

البته جزیره دوون کاملا عاری از زندگی نیست و آب و هوا در منطقه کم ارتفاع ترولاو (TrueLove) در قسمت شمال شرقی ساحل جزیره اندکی متفاوت است. هوا در این ناحیه گرم و مرطوب است و پوشش گیاهی ناچیزی در آن به چشم می خورد و البته باید گفت به طرز غیر قابل باوری تعدادی گونه جانوری نیز در آن دیده شده است. در واقع آن 50 روزی که دمای هوای جزیره به 8 درجه سانتیگراد می رسد و برفی روی زمین دیده نمی شود، مربوط به این منطقه است.

این زمین های کم ارتفاع به سختی آب از دست می دهند که در نتیجه شرایط برای رشد برخی از انواع خزه ها ایجاد می شود. این خزه ها غذای گاومیش هایی اند که در تمام طول سال در این ناحیه چرا می کنند.

همچنین خاک سرد و مرطوب این ناحیه موجب سکنا گزیدن بی مهرگانی چون کرم ها ، تک یاخته ها ، پشه و لارو مگس شده است.

البته تعدادی پرنده نیز در جزیره زندگی می‌کنند.