سفرنامه اقصر (Luxor)، قلب تپنده مصر باستان - مجری سفرهای گردشگری

از کشتی پیاده شدیم و به استقبال راهنمای محلی مان رفتیم. مردی خوش برخورد و صمیمی با لبخندی گرم به استقبالمان آمد. بعد از معرفی کوتاهی، سوار اتوبوس های توریستی شدیم و راهی کرانه باختری نیل شدیم.

دره پادشاهان: سفری به اعماق تاریخ

اولین مقصد ما دره پادشاهان بود. نام این مکان به تنهایی کافی بود تا مو به تنم سیخ شود. دره پادشاهان... محل دفن فراعنه قدرتمند مصر باستان! تصور قدم گذاشتن به مکانی که هزاران سال پیش، پادشاهان و ملکه ها در آن آرمیده بودند، نفس گیر بود.

وقتی به دره رسیدیم، با منظره ای خشک و بیابانی روبرو شدیم. تپه های شنی و صخره های زرد رنگ، سکوت و عظمت خاصی به فضا بخشیده بودند. باورکردنی نبود که در دل این بیابان سوزان، گنجینه های بی نظیر تاریخ نهفته باشد.

راهنمایمان توضیح داد که دره پادشاهان در دوره پادشاهی جدید مصر (حدود 1539 تا 1075 پیش از میلاد) به عنوان گورستان سلطنتی انتخاب شد. فراعنه این دوره برای محافظت از مومیایی ها و گنجینه هایشان در برابر دزدان، تصمیم گرفتند مقبره های خود را به صورت مخفیانه در دل این دره حفر کنند.

وارد دره شدیم و انگار زمان به عقب برگشت. سکوت و آرامش عجیبی حکمفرما بود. فقط صدای قدم های ما و نجواهای راهنما در فضا می پیچید. دره پادشاهان پر از مقبره های باستانی است که هر کدام داستانی برای گفتن دارند. اما از میان ده ها مقبره کشف شده، فقط تعداد محدودی برای بازدید عموم باز هستند تا از آسیب رسیدن به این میراث ارزشمند جلوگیری شود.

ما فرصت بازدید از سه مقبره سلطنتی را پیدا کردیم. هر مقبره دنیایی متفاوت بود. وارد اولین مقبره که شدیم، نفس در سینه ام حبس شد. راهروی باریک و طولانی به سمت پایین می رفت و دیوارهای آن با نقاشی ها و کتیبه های رنگارنگ پوشیده شده بود. رنگ ها با وجود گذشت هزاران سال، هنوز زنده و شفاف بودند. تصاویری از خدایان، مراسم مذهبی و زندگی روزمره مصریان باستان روی دیوارها نقش بسته بود.

راهنمایمان با شور و اشتیاق داستان هر تصویر را برایمان تعریف می کرد. او از باورهای مصریان باستان به زندگی پس از مرگ، از آیین های تدفین و از قدرت و عظمت فراعنه سخن می گفت. گوش دادن به این توضیحات در حالی که در دل مقبره ای باستانی قدم می زدم، تجربه ای فراتر از تصور بود. احساس می کردم به سفری در زمان رفته ام و در کنار مصریان باستان زندگی می کنم.

هر مقبره ای که بازدید می کردیم، شگفت انگیزتر از قبلی بود. معماری پیچیده، نقاشی های ظریف، کتیبه های مرموز و حس و حال معنوی فضا، همه و همه مرا مسحور خود کرده بودند. در یکی از مقبره ها، موفق به دیدن تابوت سنگی عظیمی شدیم که زمانی مومیایی فرعون را در خود جای داده بود. تصور اینکه چه گنجینه هایی در این مقبره ها کشف شده است، ذهن را پر از سوال و کنجکاوی می کرد.

نکته جالبی که راهنمایمان به آن اشاره کرد این بود که مقبره های دره پادشاهان، بر خلاف اهرام جیزه، برای نمایش قدرت و عظمت فرعون ساخته نشده بودند، بلکه هدف اصلی آنها پنهان کردن و محافظت از مومیایی و گنجینه های سلطنتی بود. به همین دلیل، مقبره ها در دل کوه حفر شده و ورودی آنها به سختی قابل تشخیص بود. با این حال، متاسفانه بیشتر مقبره ها در طول تاریخ مورد دستبرد دزدان قرار گرفته بودند و گنجینه های ارزشمند آنها به غارت رفته بود. با این وجود، هنوز هم آنچه باقی مانده بود، گواهی بر شکوه و عظمت مصر باستان بود.

معبد حتشپسوت: شکوه یک ملکه قدرتمند

بعد از بازدید از دره پادشاهان، به معبد حتشپسوت رفتیم. معبدی که نامش با نام یک ملکه قدرتمند و متفاوت در تاریخ مصر باستان گره خورده است. حتشپسوت، یکی از معدود زنان فرعون در تاریخ مصر بود که با جسارت و درایت بر تخت سلطنت نشست و سال ها با اقتدار حکومت کرد.

معبد حتشپسوت، که به نام "دیر البحری" نیز شناخته می شود، در دامنه صخره های عظیمی ساخته شده است و معماری منحصر به فردی دارد. معبد از سه طبقه تراس دار تشکیل شده است که به صورت پلکانی به سمت بالا می روند. هر طبقه با ستون های ظریف و نقاشی های دیواری زیبا تزئین شده است.

وقتی به معبد رسیدیم، از عظمت و شکوه آن بهت زده شدم. معبد به طرز شگفت انگیزی با محیط اطراف خود همخوانی داشت. رنگ زرد سنگ های معبد با رنگ صخره های پشت سرش یکی شده بود و گویی معبد از دل کوه بیرون آمده بود.

راهنمایمان توضیح داد که معبد حتشپسوت به دستور خود ملکه ساخته شده و هدف از ساخت آن، بزرگداشت خدایان و همچنین به نمایش گذاشتن قدرت و مشروعیت سلطنت حتشپسوت بوده است. نکته جالب توجه در مورد این معبد، وجود مجسمه های متعددی از حتشپسوت است که در برخی از آنها، ملکه با ریش مردانه به تصویر کشیده شده است. این موضوع نشان از تلاش حتشپسوت برای تثبیت قدرت خود و پذیرفته شدن به عنوان یک فرعون مردانه داشته است.

در معبد قدم زدیم و از تراس های مختلف آن بالا رفتیم. از بالای معبد، منظره ای تماشایی از دره نیل و شهر اقصر پیش رویمان بود. نسیم خنکی می وزید و صدای پرندگان در فضا می پیچید. احساس آرامش و سکون عجیبی در این مکان حکمفرما بود.

نقاشی های دیواری معبد حتشپسوت بسیار زیبا و دیدنی بودند. تصاویری از سفرهای دریایی، مراسم مذهبی، صحنه های جنگی و زندگی روزمره در این نقاشی ها به تصویر کشیده شده بود. راهنمایمان با حوصله هر تصویر را برایمان توضیح می داد و داستان های جالبی از زندگی حتشپسوت و دوران حکومت او برایمان تعریف می کرد.

معبد حتشپسوت نه تنها از نظر معماری و هنری ارزشمند بود، بلکه از نظر تاریخی نیز اهمیت زیادی داشت. این معبد گواهی بر قدرت و درایت یک زن فرعون در دوران باستان بود و نشان می داد که زنان نیز می توانند در راس قدرت قرار بگیرند و تاریخ ساز شوند.

مجسمه های ممنون: نگهبانان خاموش تاریخ

آخرین مقصد ما در کرانه باختری، مجسمه های ممنون بودند. دو مجسمه عظیم الجثه که در میان دشت وسیعی به تنهایی ایستاده بودند و گویی نگهبانان خاموش تاریخ بودند.

مجسمه های ممنون، در واقع بقایای معبد بزرگ آمنحوتپ سوم هستند. آمنحوتپ سوم، یکی از فراعنه قدرتمند سلسله هجدهم مصر بود که معبد عظیمی را در این مکان بنا کرد. اما متاسفانه، معبد در طول زمان ویران شده و فقط دو مجسمه عظیم الجثه از آن باقی مانده است.

مجسمه های ممنون، هر کدام حدود 18 متر ارتفاع دارند و از سنگ های کوارتزیت ساخته شده اند. این مجسمه ها، تصویر آمنحوتپ سوم را در حالت نشسته نشان می دهند. با وجود گذشت هزاران سال و آسیب های وارده، هنوز هم عظمت و شکوه این مجسمه ها چشمگیر است.

وقتی به مجسمه های ممنون رسیدیم، از نزدیک عظمت آنها را بهتر درک کردم. واقعا باورکردنی نبود که این مجسمه های عظیم در حدود 3350 سال پیش ساخته شده باشند. مجسمه ها در طول زمان آسیب های زیادی دیده بودند. صورت ها و دست هایشان شکسته بود و سطح سنگ ها فرسوده شده بود. اما با این وجود، هنوز هم هاله ای از ابهت و قدرت در آنها وجود داشت.

راهنمایمان داستان جالبی در مورد مجسمه های ممنون برایمان تعریف کرد. او گفت که در دوران باستان، بعد از یک زلزله، یکی از مجسمه ها شروع به صدا دادن می کند. مردم محلی تصور می کردند که این صدا، ناله های ممنون، قهرمان اساطیری یونان است که در جنگ تروا کشته شده است. به همین دلیل، این مجسمه ها به نام "مجسمه های ممنون" معروف شدند.

مجسمه های ممنون، نه تنها از نظر تاریخی و هنری ارزشمند بودند، بلکه از نظر فرهنگی نیز اهمیت زیادی داشتند. این مجسمه ها به نمادی از عظمت و شکوه مصر باستان تبدیل شده اند و هر ساله گردشگران زیادی را به سوی خود جذب می کنند.

هتل استایگنبرگر نیل پالاس (Steigenberger Hotel): استراحتی لوکس در قلب اقصر

بعد از یک روز پر از گشت و گذار و کشف تاریخ، به هتل استایگنبرگر نیل پالاس در اقصر رفتیم. هتلی مجلل و زیبا که در کرانه رود نیل واقع شده بود. بعد از تحویل گرفتن اتاق ها و کمی استراحت، برای شام به رستوران هتل رفتیم.

رستوران هتل فضایی دلنشین و آرام داشت. میزها با گل های تازه تزئین شده بودند و نورپردازی ملایم فضا را رمانتیک کرده بود. شام بسیار لذیذ و متنوع بود. انواع غذاهای مصری و بین المللی در بوفه چیده شده بود و هر کسی می توانست مطابق سلیقه خود غذا انتخاب کند.

بعد از شام، کمی در محوطه هتل قدم زدیم. هوای شب اقصر خنک و دلپذیر بود. صدای آبشار کوچکی که در محوطه هتل بود، آرامش بخش بود. از دیدن ستاره های پرفروغ آسمان شب اقصر لذت بردم. آسمان مصر، به خصوص در مناطق بیابانی، بسیار زیبا و پر ستاره است.

روز هشتم سفرمان به مصر به پایان رسید. روزی پر از خاطرات فراموش نشدنی. بازدید از دره پادشاهان، معبد حتشپسوت و مجسمه های ممنون، سفری به اعماق تاریخ و آشنایی با شکوه و عظمت مصر باستان بود. اقصر، به حق "موزه باز جهان" نامیده می شود. شهری که در هر گوشه و کنار آن، نشانه ای از تاریخ و فرهنگ غنی مصر به چشم می خورد.

نکاتی برای مسافران اقصر:

• اقصر در تابستان بسیار گرم است. بهترین زمان سفر به اقصر، فصل زمستان و اوایل بهار است که هوا معتدل تر است.
• برای بازدید از مقبره های دره پادشاهان، کفش های راحت بپوشید. مسیرهای داخل مقبره ها ناهموار و لغزنده است.
• همیشه آب به همراه داشته باشید. به خصوص در فصل گرما، نوشیدن آب کافی برای جلوگیری از کم آبی بدن ضروری است.
• به فرهنگ و آداب و رسوم مردم محلی احترام بگذارید. مصر یک کشور مسلمان است و پوشش مناسب در مکان های عمومی توصیه می شود.
• چانه زنی در بازارها و مغازه ها رایج است. از چانه زنی نترسید و سعی کنید قیمت مناسبی برای خرید کالاها پیدا کنید.
• از رانندگان تاکسی و فروشندگان دوره گرد مراقب باشید. قبل از سوار شدن به تاکسی، قیمت را مشخص کنید و از خرید کالاهای تقلبی خودداری کنید.
• امنیت در اقصر به طور کلی خوب است. اما همیشه احتیاط کنید و از حمل پول نقد زیاد و اشیاء قیمتی در مکان های عمومی خودداری کنید.
• مردم مصر بسیار مهمان نواز و خونگرم هستند. از تعامل با مردم محلی نترسید و از فرصت برای آشنایی با فرهنگ و زندگی آنها استفاده کنید.

اقصر، شهری که حتما باید در سفر به مصر از آن دیدن کنید. شهری که شما را به سفری در زمان می برد و با تاریخ و فرهنگ غنی خود، شما را مسحور خود می کند. امیدوارم سفرنامه من برای شما مفید بوده باشد و شما را برای سفر به این شهر شگفت انگیز ترغیب کند.